Het is een verrijking van mijn leven
Joyce Tenzer, intern accountmanager bij DLL, wilde al langer iets doen met en voor jongeren. Toen Milka van de Kerkhof van Samen voor Eindhoven haar attendeerde op het Match!-project van Humanitas, was ze meteen enthousiast. Bij dit maatjesproject koppelt Humanitas Match! vrijwilligers een jaar lang aan jongeren die het moeilijk hebben en wel wat steun kunnen gebruiken. Joyce werd gematcht met een 16-jarig meisje dat op 14-jarige leeftijd alleen naar Nederland vluchtte. Haar zus verbleef al hier, maar ze wist niet waar. Haar nichtje verbleef nog in het buitenland. Onlangs zijn ze met elkaar herenigd.
Gewoon jezelf zijn
“Ik voelde me meteen aangetrokken tot dit project, omdat ik heel goed besef dat wij zelf bevoorrecht zijn”, vertelt Joyce. “Er zijn genoeg mensen die het stukken minder hebben. Ik had van tevoren het beeld dat we vooral met vroegtijdige schoolverlaters te maken zouden krijgen. In de praktijk blijken de jongeren hele diverse achtergronden te hebben; tienermoeders, slachtoffers van loverboys, uithuisgeplaatste jongeren, vluchtelingen. Dat kwam duidelijk naar voren tijdens de drie trainingssessies die ik van tevoren volgde. Tijdens die trainingen bespraken en speelden we verschillende casussen na. De trainer lichtte verschillende situaties uit en ze legde uit hoe je het best kunt reageren. Wat je wel en niet moet doen. In de praktijk komt het erop neer dat je vooral jezelf moet blijven. Het heeft geen zin om sociaal wenselijk te reageren. Daar prikken die jongeren meteen doorheen. Ze hebben al zoveel meegemaakt en hebben vaak al met zoveel instanties te maken gehad. Ze zijn het vertrouwen kwijt. Ze hebben dan ook vooral behoefte aan iemand die er gewoon voor hen is. Die een luisterend oor biedt en geen oordeel velt. Het is fijn als ze niets moeten en vooral leuke dingen kunnen doen. En het gevoel ervaren dat ze ertoe doen.”
Een kijkje in een andere wereld
“Het idee van het project is inderdaad om jongeren met een rugzak te koppelen aan gewone mensen”, zo licht Esther Manders, Projectcoördinator bij Humanitas, toe. “Hulpverleners zien ze al genoeg. We zoeken mensen die deze jongeren tijd, aandacht en betrokkenheid bieden. Die naast de hulpverlening die de jongeren al krijgen, wat extra’s doen. Daarom vragen we ook een commitment van een jaar. Je bepaalt gedurende dat jaar zelf, samen met de jongere, wanneer en hoe vaak je afspreekt. Je kunt dit vrijwilligerswerk dus goed combineren met je werk en gezin. Het kost echter tijd om het vertrouwen van deze jongeren te winnen. Het is daarom wel belangrijk dat jullie regelmatig afspreken. Het creëren van vertrouwen kost tijd. Het is voor de jongeren best een grote stap om weer een nieuwe verbinding met iemand aan te gaan. Ze zijn al zo vaak teleurgesteld.”
De juiste match
“We besteden heel veel aandacht aan het maken van een goede match”, aldus Esther. “Tijdens een eerste kennismaking met een maatje bespreken we waarom iemand wil deelnemen. Daarna volgen de trainingen waar Joyce het al over had. Tijdens die trainingen leer je veel over de jongeren die deelnemen en hun verschillende achtergronden én ook over jezelf. Hoe flexibel ben je eigenlijk? En hoe geduldig? Ben je misschien geneigd om altijd het voortouw te nemen of kun je ook goed loslaten? Doordat je veel over jezelf leert, weet je na de training ook beter welke situatie het beste bij je past. Zo gaf Joyce bijvoorbeeld bewust aan dat ze graag een match wilde met iemand uit het AZC.”
Eerste kennismaking
“Dat was een goede keuze”, zo beaamt Joyce. Toen ik mijn maatje leerde kennen, zat ze nog in het AZC in Eindhoven. Onze eerste kennismaking vond ook daar plaats. Dat was heel bijzonder. Die wereld kende ik nog niet. Ik heb inmiddels ook wat vrienden van haar ontmoet. Mijn maatje en haar zus hebben nu wel echt het besef dat ze een nieuw leven opbouwen hier in Nederland. Een contact in Nederland is dus heel handig. We voeren onze gesprekken trouwens in het Nederlands. Dat wil ze zelf. Alleen zo kan ze de taal goed leren. In het AZC praten ze toch voornamelijk in hun eigen taal, omdat dat makkelijker is. Ze heeft ook vrij snel mijn dochters ontmoet. Dat klikte meteen heel goed. We zijn een keer met z’n allen gaan zwemmen. Ik neem mijn dochters ook gewoon mee naar het AZC. Daar rennen ze lekker rond met het nichtje van mijn maatje. Ze vinden het allemaal leuk om elkaar te zien. Fijn als je iedereen dan ziet genieten.”
Steun vanuit Humanitas
“Het contact verloopt nu helaas iets moeizamer, omdat het AZC in Eindhoven is gesloten. Mijn maatje, haar zus en nichtje zijn overgeplaatst naar Groningen. Dat is niet naast de deur. Maar we hebben regelmatig telefonisch contact. En samen met Esther doe ik er alles aan om haar zo snel mogelijk weer terug te krijgen naar Eindhoven. Hier is ze per slot van rekening al begonnen met het opbouwen van een nieuw bestaan. Afspreken en leuke dingen doen is nu dus lastiger, maar dat komt straks wel weer. Als ze weer terug is in Eindhoven. Het vinden van een woning en een goede school is nu even belangrijker. Humanitas helpt me daarbij.”
Geen spijt
“Ik ben blij dat ik besloot om deel te nemen én met mijn match! Ik vind het een toevoeging aan mijn dagelijkse leven. Echt een verrijking. Voor mij en voor mijn kinderen. Ze leren zo dat wij het heel goed hebben en dat het ook anders kan zijn. Het project duurt officieel een jaar, maar ik weet nu al zeker dat wij na dat jaar contact blijven houden.”
Na het jaar
“Het maatjesproject duurt inderdaad een jaar”, vult Esther aan. “Tijdens dat jaar begeleiden we je waar nodig en bespreken we ook regelmatig hoe het gaat. Na dat jaar is het aan jezelf of je nog contact wilt houden met jouw match. We vertellen dit van het begin af aan ook duidelijk aan de deelnemende jongeren. Dat voorkomt teleurstelling. In de praktijk zien we echter dat de meeste maatjes contact houden. Dat ze echt een vriendschapsband hebben opgebouwd. Als de frequentie iets minder wordt is dat ook prima. De meeste jongeren zijn na dat jaar zelf beter in staat om sociale contacten te leggen en zijn dus minder afhankelijk van hun maatje. Ze hebben meer vertrouwen gekregen en zijn zelfredzamer. Daar doe je het voor.”
Ook maatje worden?
“Om goede matches te kunnen blijven maken, zijn we altijd op zoek naar nieuwe vrijwilligers. Heb je ruimte in je agenda, je hoofd en je hart? En blijf je jezelf graag ontwikkelen? Dan zijn wij op zoek naar jou! Er gewoon zijn, is vaak genoeg! Kijk voor meer informatie op humanitas.nl/afdeling/eindhoven. Daar vind je ook informatie over onze andere vrijwilligersprojecten.”
Met dank aan onze Pro Bono vrijwilliger Annick Zegers van AZcommunicatie voor het schrijven van dit artikel.